Sau khi có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ di dân thực hiện định canh định cư cho đồng bào dân tộc thiểu số, từ năm 2008 đến nay, tỉnh Quảng Trị đã cân đối và triển khai thực hiện các dự án định canh định cư tập trung cho đồng bào vào sinh sống nhằm ổn định sản xuất. Hiện huyện Đakrông có 8 khu di dân, khu định canh định cư. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, mà các khu tái định cư này vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, khiến cho đồng bào vẫn chưa thể an cư, thậm chí có khu định cư chưa đi vào hoạt động ổn định.
Hàng chục hộ dân tại khu định canh, định cư vùng Kợp thiếu đất sản xuất
Dự án định canh định cư tập trung vùng T’Rơ – A Đu, xã Tà Long, huyện Đakrông có tổng mức đầu tư hơn trên 18 tỷ đồng. Theo kế hoạch, dự án được triển khai đầu tư, hoàn thiện và bàn giao cho UBND xã Tà Long quản lý vào tháng 3/2018. Mục tiêu đầu tư nhằm tạo điều kiện cho trên 50 hộ đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có 23 hộ còn du canh, du cư, ở xa điểm dân cư có chổ ở ổn định, có đủ điều kiện phát triển sản xuất, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, góp phần xóa đói giảm nghèo, bảo vệ rừng và giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại khu định canh định cư này chỉ mới thu hút được 4 hộ xây dựng nhà (gồm 2 hộ chuyển đến trong số các hộ tại chổ và 2 hộ tách hộ). Do nhiều nguyên nhân khác nhau mà khu tái định cư này vẫn còn tồn tại nhiều bất cập khiến người dân không đến với điểm định canh định cư này. Trong đó, khó khăn lớn nhất đến thời điểm hiện tại vẫn chưa tháo gỡ được là thực trạng thiếu đất sản xuất cho người dân.
Khó khăn không riêng gì khu định canh định cư tập trung T’Rơ – A Đu ở xã Tà Long. Đơn cử như ở khu tái định cư Húc Nghì, khu định canh định cư tập trung Kợp, xã Húc Nghì, hơn 2 tháng nay, nguồn nước sinh hoạt ở 2 khu tái định cư này gần như cạn kiệt. Muốn có nước, người dân phải lấy nước ở những nơi khác hoặc sử dụng nguồn nước sinh hoạt không đảm bảo là một thực tế.
Bể nước khô cạn của gia đình chị Hồ Thị Liễu, khu tái định cư Húc Nghì
Từ mục tiêu ban đầu đầu tư các khu định canh định cư nhằm giúp người dân có chổ ở ổn định, có đủ điều kiện phát triển sản xuất, nâng cao đời sống tinh thần, góp phần xóa đói giảm nghèo thì đến thời điểm hiện tại, hy vọng về cuộc sống ổn định vẫn là điều xa vời. Đáng chú ý, các khu định canh định cư được đầu tư với kinh phí lớn về cơ sở hạ tầng thiết yếu nhưng người dân đến sinh sống lại phải chịu cảnh thiếu thốn. Trong đó, bất cập rõ nhất là sau khi ổn định chỗ ở, vấn đề đất sản xuất, đặc biệt là vấn đề nước sạch hết sức khó khăn. Trong khi, để duy trì cuộc sống ổn định lâu dài thì những điều kiện thiết yếu như nước sạch, đất sản xuất là hết sức cần thiết.
Hiện tại trên địa bàn của huyện Đakrông ngoài 5 khu di dân, khu tái định cư do Ban dân tộc tỉnh triển khai đã đi vào hoạt động thì 3 khu tái định cư còn lại do UBND huyện làm chủ đầu tư bao gồm khu tái định cư T’Rờ của xã Tà Long; khu tái định cư vùng Kợp xã Húc Nghì; khu tái định cư xã A Vao của xã A Vao...
Qua thống kê tại các điểm định canh định cư trên địa bàn huyện Đakrông, các hộ gia đình sinh sống tại các khu tái định cư vẫn đang phải từng ngày đối mặt với rất nhiều khó khăn. Điển hình khi sinh sống tại khu tái định cư, những bất cập dần nảy sinh như điều kiện sinh hoạt thiếu thốn, đất đai khô cằn, thiếu nước sinh hoạt và nước sản xuất là một thực tế.
Từ những tồn tại, vướng mắc nêu trên, vấn đề đặt ra là để các khu tái định cư được triển khai đúng theo đề án, phù hợp thực tiễn tình hình và đi vào hoạt động có hiệu quả thì cần tăng cường thực hiện công tác giám sát các khu tái định canh định cư từ phía các cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, cần theo dõi, kiểm tra những thông tin phản ánh từ phía người dân để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho người dân. Trước mắt cần quan tâm giải quyết vấn đề thiếu nước sinh hoạt, các điểm thiếu đất sản xuất cho người dân đảm bảo ổn định cuộc sống trước mắt và sinh kế lâu dài. Qua đó, giúp bà con “an cư để lạc nghiệp”./.
Minh Dương – Minh Trí