Sản xuất lúa hữu cơ ở một vùng trọng điểm lương thực của tỉnh

Là vùng trọng điểm lương thực của tỉnh, huyện Hải Lăng xác định việc mở rộng diện tích, đầu tư, thâm canh tăng năng suất cây trồng, nhất là đối với cây lúa là nhiệm vụ quan trọng đối với địa phương. Theo kế hoạch sản xuất và kết quả đạt được ở đây hàng năm cho thấy: Tổng diện tích gieo trồng lúa và màu trên địa bàn đạt 17.967 ha/năm, sản lượng lương thực có hạt đạt trên 86.832 tấn, trong đó cây lúa có diện tích gieo cấy 13.562 ha/năm và được cơ cấu bằng các loại giống chủ lực như: Khang Dân, An Sinh 1399, HN6, HT1, HC95, Thiên Ưu 8... Đây là những loại giống lúa cho năng suất, chất lượng cao và chống chịu được nhiều loại sâu bệnh đem lại nguồn thu nhập cao cho người dân.
 

Mô hình liên kết sản xuất lúa hữu cơ ở Hải Lăng
 

 Đặc biệt là đảm bảo chất lượng tốt cho thương hiệu “Gạo Hải Lăng”. Một điều đáng ghi nhận về sản xuất nông nghiệp ở Hải Lăng là mạnh dạn áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, bố trí lịch thời vụ hợp lý và đưa cơ giới hóa vào sản xuất sớm, rút ngắn được thời gian sản xuất, tránh được thiệt hại do thiên tai gây ra hàng năm, nhất là đưa năng suất lúa bình quân đạt trên 60 tạ/ha/vụ. Không dừng lại ở kết quả đó, vụ sản xuất năm 2017, một số địa phương ở Hải Lăng tiến hành thực hiện sản xuất lúa hữu cơ để cung cấp sản phẩm sạch ra thị trường nhằm đảm bảo sức khỏe cho con người và từng bước cải tạo môi trường, hạn chế việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân hóa học trong sản xuất nông nghiệp đối với người nông dân. Năm đầu tiên thực hiện, Hải Lăng có 4 HTX sản xuất lúa hữu cơ với diện tích 17,5ha, trong đó có 3 đơn vị liên doanh liên kết với Công ty Ong Biển sản xuất 15,5ha, còn một HTX thực hiện 2ha, đó là HTX Kim Long, xã Hải Quế.
 

Sau một năm thực hiện sản xuất lúa hữu cơ cho hiệu quả kinh tế cao, tạo ra sản phẩm sạch và được tiêu thụ mạnh trên thị trường, huyện Hải Lăng đã chỉ đạo các đơn vị xây dựng kế hoạch và triển khai mở rộng diện tích sản xuất lúa hữu cơ ở các HTX sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, ban hành chính sách hỗ trợ đối với các đơn vị sản xuất lúa hữu cơ từ 2ha trở lên được bố trí liền vùng, sử dụng các loại giống: Đài Thơm 8, Lộc Trời, ST24 và có hợp đồng tiêu thụ sản phẩm, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân hóa học thì được hỗ trợ 10 triệu đồng/ha, mỗi năm hỗ trợ không quá 10ha. Bên cạnh đó, còn tổ chức 10 lớp tập huấn trang bị kiến thức khoa học - kỹ thuật về sản xuất lúa hữu cơ cho trên 100 thành viên tham gia. Cùng với chính sách này, huyện Hải Lăng còn thành lập một Liên hiệp HTX gồm 8 đơn vị với 102 hộ nông dân tham gia, đó là các HTX: Diên Khánh, Hưng Nhơn, Lam Thủy, Đại An Khê, Hà Lộc, Phước Điền, Văn Quỹ và HTX Kim Long. Diện tích được thực hiện trong vụ sản xuất Đông Xuân 2018-2019 đối với 8 đơn vị thuộc Liên hiệp HTX là 17,696 ha, gieo trồng các loại giống lúa giống lúa: Đài Thơm 8, ST24, Lộc Trời 1 và chỉ được sử dụng phân bón hữu cơ Quế Lâm gồm các loại phân vi sinh, phân bón lá, chất khoảng và chế phẩm sinh học tự nhiên. Kết quả vụ sản xuất này, năng suất lúa hữu cơ ở Hải Lăng đạt từ 50-54 tạ/ha/vụ.

Anh Nguyễn Hữu Phước, Giám đốc HTX Sản xuất nông nghiệp Kim Long, xã Hải Quế cho biết: Việc sản xuất lúa hữu cơ chỉ sử dụng phân vi sinh, phân bón lá, chất khoáng, chế phẩm sinh học tự nhiên nên cây lúa hấp thu, chuyển hóa, sinh trưởng chậm hơn và năng suất không bằng dùng phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật. Thế nhưng sản xuất lúa hữu cơ đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn và sản phẩm được tiêu thụ mạnh trên thị trường. Tại thời điểm hiện nay, giá mỗi kg gạo từ 25.000đ trở lên nên người sản xuất phấn khởi. Từ kết quả đó, huyện Hải Lăng đã phối hợp với Công ty Ong Biển mở rộng diện tích 122,16ha, trong đó có HTX sản xuất lúa hữu cơ với quy mô lớn như: HTX Phước Điền 36,8ha, HTX Long Hưng 24ha, HTX Đại An Khê 18ha, Liên hiệp HTX 43,36ha. Đối với các HTX sản xuất lúa cho Công ty Ong Biển được hỗ trợ phân bón, giống, thu hoạch và bao tiêu sản phẩm nên các hộ sản xuất an tâm.
 
Ngay vụ sản xuất Đông Xuân 2020-2021, mặc dù bị thiệt hại nặng nề về lũ, bão nhưng các địa phương ở Hải Lăng vẫn phấn đấu gieo cấy trên 6.800ha, trong đó 33,4ha lúa hữu cơ. Toàn bộ diện tích lúa ở đây đã cho năng suất cao. Anh Lê Đình Lễ, Phó trưởng Phòng phụ trách Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hải Lăng cho biết: Việc sản xuất lúa hữu cơ luôn được huyện Hải Lăng hết sức quan tâm vì không chỉ sản xuất ra nông sản sạch, phục vụ tốt sức khỏe con người, cải tạo môi trường mà còn làm thay đổi nhận thức của người nông dân đang lạm dụng nhiều loại hóa chất trong sản xuất làm thái hóa đất đai, ảnh hưởng lâu dài đến năng suất, chất lượng cây trồng. Vấn đề đặt ra đối với địa phương trong việc sản xuất lúa hữu cơ và các loại nông sản sạch là quy hoạch đất đai liền vùng, liền khoảnh để sử dụng cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất, nhất là đưa các loại giống lúa chất lượng cao vào gieo trồng. Bên cạnh đó là phải tăng cường đẩy mạnh quảng bá sản phẩm trên thị trường để người tiêu dùng biết được quy trình sản xuất lúa hữu cơ và chất lượng an toàn của lúa hữu cơ để tiêu thụ đúng sản phẩm. Khó khăn đối với người sản xuất lúa hữu cơ đang gặp, đó là không sử dụng các loại hóa chất nên phải mất nhiều công sức xử lý cỏ rác và trên địa bàn chưa có nhà máy sấy lúa nên tốn kém trong khâu vận chuyển của các Công ty làm ảnh hưởng đến việc thu mua sản phẩm cho người sản xuất. Đây là vấn đề mà các cấp, các ngành và các đơn vị liên doanh, liên kết cần quan tâm hỗ trợ người sản xuất trên địa bàn để Hải Lăng ngày càng phát triển mạnh việc sản xuất lúa hữu cơ cung cấp sản phẩm sạch cho người tiêu dùng ngày càng nhiều.

 

Võ Văn Hạ