Trong cuộc sống, nhiều người sinh ra và lớn lên không may cơ thể bị khuyết tật. Trước hoàn cảnh, người thì buông xuôi số phận, người thì sống trong mặc cảm, tự ti với khuyết tật đó. Nhưng trái lại cũng có rất nhiều người, họ không chấp nhận “đầu hàng” số phận, mà nỗ lực vươn lên bằng nghị lực sống và sự rèn luyện. Anh Hồ Văn Xút, ở thôn Hoong Mới, xã Hướng Linh, huyện Hướng Hóa là một trong những người như thế. Bị mù bẩm sinh, không nhìn thấy ánh sáng nhưng Hồ Văn Xút luôn khao khát chiến thắng bản thân mình, không trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Anh Hồ Văn Xút vận hành máy xay xát lúa một cách thuần thục như một người bình thường
Là người đồng bào thiểu số Vân Kiều trên vùng đất đầy nắng và gió Hướng Linh (Hướng Hóa – Quảng Trị), từ khi lọt lòng, anh Hồ Văn Xút không may bị mù bẩm sinh. Điều kiện gia đình còn nhiều khó khăn, nên việc thăm khám, chữa trị gần như không thể, Xút phải chấp nhận số phận cướp đi nguồn sáng từ đôi mắt của mình. “Chấp nhận số phận” không hẳn là đầu hàng nó, mà phải biết thích nghi và sống cùng khiếm khuyết của bản thân. Từ nhỏ, Xút vẫn theo mẹ lên nương, lên rẫy, rồi dần dần những âm thanh của cuộc sống ở bản làng thấm sâu vào tâm thức của Xút. Là người khiếm thị, nên muốn làm được việc gì đó, Xút luôn để tâm lắng nghe xung quanh rồi “lập trình” cho mình một thói quen để thực hiện. Những tiếng giã gạo bằng cối của mẹ làm cho Xút thích thú, rồi anh nói mẹ dạy, tập từng chút một, từ tư thế cầm chày, cách cảm nhận vị trí cối, và dần dần Xút đã có thể tự mình giã gạo giúp cho gia đình.
“Ở bản, ai cũng giã gạo thủ công bằng cối thôi, về sau này tầm năm 2005, thì gia đình mới sắm được cái máy xay xát lúa, phục vụ cho bà con. Thấy con nó cũng muốn giúp đỡ gia đình, nên tôi cũng tập tành, hướng dẫn tỉ mỉ cho con. Ai ngờ, Xút hắn có thể bỏ lúa xay xát được, nên cũng mừng lắm”, ông Hồ Văn Thìn – bố anh Xút kể lại.
Anh Hồ Văn Xút là người bị khiếm thị hoàn toàn, không thể nhìn thấy ánh sáng. Nhưng Xút có thể tự tay bưng lúa bỏ vào máy, bật công tắc điện, rồi hứng gạo ở máng và gạt vỏ trấu khi tràn, các thao tác mà Xút làm không thiếu một chi tiết nào. Lúa sau khi đưa vào máy bốc vỏ, cho ra gạo thì anh Xút đổ sang máy đánh bóng, tiếp đó là máy lọc sạn. Đặc biệt, quá trình xay xát gạo, anh Xút không làm rơi vãi hạt lúa, hạt gạo nào. Nếu máy xay xát có sự cố, Xút lấy đồ nghề, tự khắc phục được một số lỗi. Nghe ra, nhiều người không tin đó là sự thật, nhưng khi chứng kiến tận mắt thì không ai nghĩ đó là thao tác của một người bị mù hoàn toàn.
Không chỉ vận hành được máy xay xát, anh Hồ Văn Xút còn tự tay chăm đàn vịt gần 100 con, nấu ăn hàng ngày cho gia đình. Đặc biệt, đều đặn mỗi ngày anh Xút còn đi bộ tầm 300m từ nhà ra hồ để cho cá ăn. Quãng đường đi khó khăn, có đoạn qua ván gỗ, nhưng Xút vẫn di chuyển bình thường.
“Đường đi lúc đầu là nhờ em trai dẫn đi, rồi quá trình đó, bản thân tự ghi nhớ quãng đường đó. Tập đi dần nên quen, giờ đi thế này cũng không khó khăn lắm. Bình thường là vừa đi vừa bưng cả bao bột cám nữa’’, anh Hồ Văn Xút chia sẻ.
Sinh ra bị khiếm thị, lớn lên vì điều kiện nên anh Hồ Văn Xút cũng không được học hành. Nhưng không vì thế mà Xút cam chịu, anh tự tìm tòi, mày mò rồi học thuộc cả bảng cửu chương, tự biết đếm tiền. Giờ cũng đã 40 tuổi, nhưng vì hoàn cảnh, Hồ Văn Xút vẫn cố gắng từng ngày tập thêm nhiều thói quen có ích, để phụ giúp cho gia đình. Luôn luôn cố gắng, luôn luôn nỗ lực là suy nghĩ hiện hữu thường trực trong con người nhỏ nhắn của Xút. Là người bị khuyết tật, nhưng Xút không là gánh nặng của gia đình, xã hội, mà ngược lại, những việc làm của Xút, tuy nó không cao siêu, không to tát, nhưng đó là cả quá trình rèn luyện, là ý chí, cùng một nghị lực vươn lên.
“Ở Hướng Linh cũng có một vài trường hợp bị mù bẩm sinh, tuy nhiên, trường hợp của anh Hồ Văn Xút là đặc biệt. Anh Xút hiện đang được hưởng chế độ trợ cấp của người bị khuyết tật nặng mỗi tháng gần 500.000 đồng. Là một người bị khuyết tật nặng, những anh Xút có thể làm được những việc làm có ích cho gia đình và xã hội, đó là điều đáng biểu dương. Chúng tôi xem đây là tấm gương cho những người khuyết tật nói riêng và bà con dân bản ở đây nói chung học hỏi, noi theo. Đối với những hoàn cảnh như anh Xút, phía chính quyền địa phương luôn tạo điều kiện để mở mang phát triển kinh tế gia đình, đồng thời, thường xuyên thăm hỏi, động viên mỗi dịp lễ tết”, Ông Hồ Văn Giang, Chủ tịch UBND xã Hướng Linh, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị cho biết.
Tấm gương của Hồ Văn Xút cần được lan tỏa, để trở thành động lực cho nhiều hoàn cảnh khác tự tin hơn trong cuộc sống. Để rồi dù còn nhiều thử thách, chông gai phía trước, nhưng tin rằng, bằng sự nỗ lực không ngừng của bản thân, tình yêu thương vô bờ bến của gia đình, sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương thì Xút và nhiều người khuyết tật khác nữa sẽ luôn là những con người giàu ý chí, nghị lực, hòa nhập và có những đóng góp hữu ích cho xã hội, thực hiện được những ước mơ, hoài bão của mình.
Lê Trường