Theo dự báo, năm 2020 tình hình nắng hạn sẽ diễn biến hết sức phức tạp, gay gắt. Việc đảm bảo an toàn, an ninh nguồn nước cho sản xuất, sinh hoạt đang được ưu tiên đặt lên hàng đầu, trong khi đó một số công trình hồ đập có nhiệm vụ ngăn mặn, giữ ngọt đang ngày càng xuống cấp. Ghi nhận của phóng viên Tạ Hưng ở công trình đập ngăn mặn Vĩnh Phước.
Hệ thống bơm điện của HTX Nông nghiệp Hà Xá, Triệu Ái (Triệu Phong) thường xuyên phait nạo vét mới có nước cho sản xuất
Cánh đồng của HTX Nông nghiệp Hà Xá, xã Triệu Ái, huyện Triệu Phong những ngày này bắt đầu bước vào gieo cấy vụ Hè Thu. Với diện tích trồng lúa rất ít, chỉ 39 ha, trong đó diện tích dùng nguồn nước tưới tự chảy hồ Ái Tử khoảng 10 ha, 29 ha còn lại chủ yếu bơm từ sông Vĩnh Phước. Với việc lắp đặt 2 trạm bơm trên sông này, nhưng việc đảm bảo nước cho sản xuất lúa Hè Thu của HTX luôn bấp bênh. Nguyên nhân của thực trạng này là do đập ngăn mặn Vĩnh Phước đang ngày càng xuống cấp, nguy cơ xâm nhập mặn rất lớn. Thêm vào đó, nguồn nước ở lưu vực sông rất ít, chủ yếu cung cấp nước phục vụ sinh hoạt của thành phố Đông Hà và vùng phụ cận, trong điều kiện nắng hạn kéo dài, nguồn nước bổ sung từ thượng nguồn hầu như bị khô kiệt thì việc đảm bảo nước sản xuất cho các địa phương sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Trịnh Minh Hóa, Giám đốc HTX Nông nghiệp Hà Xá, Triệu Ái, Triệu Phong:
Trước thực trạng đập ngăn mặn Vĩnh Phước đang ngày càng xuống cấp, không đáp ứng năng lực ngăn mặn giữ ngọt, nguy cơ xâm nhập mặn ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt rất lớn, UBND tỉnh đã phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Đập ngăn mặn Vĩnh Phước. Với mục tiêu xây dựng nâng cấp hệ thống thủy lợi đảm bảo ngăn mặn giữ ngọt, chủ động tưới tiêu, tạo nguồn cấp nước sinh hoạt, kết hợp với phát triển giao thông, phục vụ sản xuất nông nghiệp, dân sinh. Cụ thể là bảo vệ khu dân cư và ruộng đồng của các địa phương: Đông Lương, Đông Lễ, phường 2, (Tp Đông Hà) và Triệu Ái, Triệu Giang (Triệu Phong); ngăn mặn giữ ngọt, tạo nguồn, phục vụ các trạm bơm trên sông Vĩnh Phước và Ái Tử với đảm bảo cho khoảng 900 ha lúa và phục vụ nhu cầu cấp nước sinh hoạt cho thành phố. Trong đợt khảo sát mới đây, Cục Quản lý xây dựng công trình, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, đây là những công trình cấp bách cần sớm đề xuất với Chính phủ và các Bộ ngành Trung ương quan tâm đầu tư.
Ông Nguyễn Thanh Hải, Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng công trình, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:
Đập ngăn mặn Vĩnh Phước xuống cấp không đảm bảo cho ngăn mặn, giữ ngọt
Trước tình hình khí hậu diễn biến phức tạp, nước biển dâng, hạn mặn xâm nhập ảnh hưởng nghiêm trọng tại nhiều địa phương trong cả nước. Vấn đề đảm bảo an toàn an ninh nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt bằng những giải pháp công trình, nhất là những công trình ngăn mặn, giữ ngọt, hồ chứa sẽ giúp ứng phó tốt với tình trạng hạn mặn xâm nhập, thiếu nước tưới như hiện nay.
Tạ Hưng